Kolejka - recenzja

A za czym kolejka ta stoi?*

Gra roku 2012!** Kolejka – świetnie osadzona w latach 80-tych PRL-owskich realiów, gra planszowa o historycznym tle, wydana przez IPN w ramach działalności edukacyjnej. Cieszy się ogromnym zainteresowaniem, została wykupiona tak szybko, że na kolejne wydania trzeba było się zapisać… do kolejki! Jej atrakcyjna cena zachęca do zakupu, ale przede wszystkim - pomysł na fabułę i jakość wykonania. Od 2011 roku ukazały się już trzy jej edycje i jeden dodatek - Ogonek. Gra została wydana  w pięciu wersjach językowych i wzbudziła też zainteresowanie za granicą – informacje o niej ukazały się w 150 krajach świata, m.in. w japońskiej telewizji. Obecnie Kolejka czeka na kolejne wznowienie, a w sprzedaży „z drugiej ręki” osiąga ceny iście… spekulacyjne.

Kolejka została (graficznie i fabularnie) świetnie przygotowana i bardzo dobrze osadzona w rzeczywistości Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej z imponującą dbałością o szczegóły. Od pierwszego spojrzenia gra budzi wspomnienia z tego okresu historii Polski, kiedy „nie było niczego” - pudełko gry, zostało wystylizowane na owinięte papierem pakowym i przewiązane sznurkiem.

Wielu spośród graczy Kolejki pamięta tamte czasy i oddycha z ulgą, że to już za nimi. Lecz są i tacy, którzy powspominają z uśmiechem niektóre historie z tamtych lat. Ci, którzy nie pamiętają, mogą dzięki tej grze poznać czym był rozbudowany system kolejkowy, permanentne niedobory i reglamentacje. Można także poczuć, jakie to irytujące uczucie, gdy ktoś się wepchnie przed nami w kolejkę czy przesunie nas z naszego długo wystanego miejsca.

Gra dostarcza wielu informacji o realiach PRL-u, również o towarach wtedy sprzedawanych – wspomnę choćby o butach zimowych Relaks, meblościance, herbacie Popularnej lub wodzie toaletowej Przemysławka (warto dodać, że do gry dołączona jest ciekawa broszura edukacyjna). Jednocześnie Kolejka została przygotowana z przymrużeniem oka jako gra-zabawa, co umożliwia spojrzenie z dystansu na ten  interesujący pod wieloma względami okres w naszej historii.

Kolejka jest przeznaczona dla 2-5 graczy (dodatek pozwala zagrać 6 osobie). Głównym celem graczy jest zdobycie określonej liczby towarów w 5 kategoriach (kiosk, odzież, meble, RTV/AGD, spożywczy) aby móc w ten sposób osiągnąć swój kolejkowy życiowy cel – m.in.: urządzić mieszkanie albo wysłać dzieci na kolonie.

Każdy gracz otrzymuje listę przedmiotów, które musi zdobyć – a jak to w PRL-owskiej rzeczywistości było – towaru oczywiście w sklepach BRAK. Tak więc zabieramy się za wystawanie w kolejkach i polowanie na to, co zostanie dostarczone do sklepów. Wysyłamy całą rodzinę (ustawiamy swoje pionki) do kolejek, do różnych sklepów – nie wiedząc: gdzie, co i kiedy „rzucą”. Na końcu kolejek stają spekulanci – niezależni łowcy towarów (czarne pionki w grze). Na początku tury dostawa zostaje „rzucona” do sklepów.

I już można rozpocząć to, co wspominają wszyscy, którzy chociaż raz stali w PRL-owskiej kolejce – przepychanki kolejkowe! Za pomocą kart możemy kogoś przesunąć (Pan tu nie stał!), przepchnąć się na przód kolejki (wystarczy mieć kolegę w komitecie PZPR albo pożyczyć dziecko i zostać na chwilę matką z dzieckiem na ręku), kupić towar spod lady i wykonać tym podobne akcje, mające na celu „złapanie” towaru, który jest nam potrzebny do realizacji kolejkowego celu. Chyba że nagle spotka nas „remanent” albo „pomyłka w dostawie”.

Można „złapany” towar szybko zanieść do domu i samemu ustawić się w innej kolejce, można też udać się z nim na bazar, gdzie trafia towar zakupiony przez spekulantów – i tam dokonać wymiany tegoż na coś, co jest nam niezbędne. Wygrywa osoba, która dobrze „zakombinuje” i pierwsza zdobędzie wszelkimi dozwolonymi metodami upragnione towary umożliwiające realizację jej kolejkowego marzenia.

  

W mojej opinii Kolejka - to świetna zabawa, okazja do różnego rodzaju wspomnień i opowieści, emocje dla starszych i młodszych! Zdecydowanie polecam poświęcić się i wystać swoje w Kolejce! Tym, którzy mają ochotę wczuć się w klimat gry rekomenduję niedawno wydaną książkę, która jest relacją z półrocznego projektu młodego małżeństwa. Przenoszą się oni w interesującą nas rzeczywistość lat 80-tych próbując odtworzyć PRL-owskie życie, jakie wiedli - wcale nie tak dawno - ich rodzice. Efekt projektu i sam projekt bardzo ciekawe. Książka ta to także mała, przyjazna encyklopedia wiedzy o codziennym życiu w czasach PRL-u. (Izabela Meyza, Witold Szabłowski, „Nasz mały PRL. Pół roku w M-3 z trwałą, wąsami i maluchem”, Wydawnictwo Znak).

Do zobaczenia w Kolejce!

Autor gry: Karol Madaj

Współpraca: Aleksandra Sulej

Projekt graficzny: Natalia Baranowska, Marta Malesińska

Konsultacja naukowa i wprowadzenie historyczne: dr Andrzej Zawistowski

Ilość graczy: 2-5 (z dodatkiem  Ogonek możliwe 6)

Wiek graczy: od 12 lat
Czas rozgrywki: ok. 60 minut

Dodatek do gry Ogonek (2011) -  zestaw dla szóstego gracza, karty "Trybuna Ludu", karty do sklepu monopolowego i inne dodatkowe karty.

* Cytat z piosenki „Psalm dla stojących w kolejce” tekst: Ernest Bryll, wykonanie m.in. Krystyna Prońko

*Nagroda „Gra Roku” przyznawana jest przez grono ekspertów skupionych wokół serwisu GamesFanatic.pl. Po raz pierwszy w historii tytułu otrzymała go gra polskiej produkcji!

Autor: Pstrokata